FİYATLARDA YAPILAN KUR BAZLI HAKSIZLIK ve ÇÖZÜMÜ
Üretici ve ithalatçı firmalar, her yılbaşında fiyat belirleme politikalarında yılsonu için öngördükleri USD/TL tahminini esas alarak mal ve hizmetlerinin fiyat tarifelerinde bu oranlara göre zam yapmaktadır.
Bu durum henüz gerçekleşmemiş artışların, vatandaşa yapılan ürün, hizmet satışları yoluyla haksız bir şekilde yansıtılmasına ve fahiş bedelle tahsil edilmesine yol açmaktadır. Fiilen yaşanmayan kur artışları reel fiyatlara yansıtılarak, fiyatlarda suni bir enflasyona yol açmakta, bağlı oldukları farklı marka ve firmaların mal ve hizmetlerinin de zincirleme reaksiyonla bu haksız yükselişe eklenmektedir.
Örneğin; Tarım ilaçları, gübre ithalat ve satışı yapan bir A Firması 2024 Yılı için uygulayacağı fiyat listesini $/TL paritesini 1 $ / 45 £ olacağı tahminine göre oluşturmuştur. Fiyat listesi 01.01.2024 tarihi itibari ile uygulamaya konulmuştur. Fiyat listesi uygulamaya konulduğunda 1 $ / 29,7 £ tutarında işlem görmekteydi. Halen 1 $ / 32,5 £ civarında 32-33 £ bandında hareket etmektedir.
1 $ / 30 £ değerini 2024 başından 6. Ay sonuna kadar baz alacak olursak firma her 1 $ değerinde yaptığı satışta net %50 oranında haksız, fahiş kazanç sağlamıştır!
Aynı firma 6. aydan geçerli olmak üzere tekrar fiyat arttırma, zam yapma yoluna gitmiştir. Serbest piyasa olgusunun istismar edilerek başıboş piyasa gibi pervasızlığa yol açması yaşanmaktadır.
Firmaların, kendi risk değerlendirmelerine göre normal sınırların çok ötesine geçen kar maksimizasyonlarına, mantıklı bir kılıf gibi kullandıkları kur tahmini bazlı fiyatlama haksızlığını önlemek için, yurt içi satışlarda fiyat belirlenirken sadece Merkez Bankasının aylık kur tahminleri üzerinden kur artış tahminlerinin fiyatlara yansıtılmasına yönelik tedbirler alınmalıdır. Bu şekilde, hem fiyatlama güvenliği hem de kur bazlı fiyatlamada referans birliği sağlanacaktır.
